Đây là một trong những lễ kính Đức Maria cổ xưa nhất. Người ta cho rằng lễ này khởi nguồn gắn liền với lễ cung hiến một ngôi thánh đường kính Đức Maria, nay là nhà thờ Thánh Anna tại Giêrusalem, vào thế kỷ VI. Truyền thống cho rằng nơi đó chính là ngôi nhà của song thân Đức Maria là Thánh Gioakim và Thánh Anna, và cũng là nơi Mẹ Maria chào đời. Lễ này bắt đầu được cử hành tại Rôma từ thế kỷ VIII dưới thời Đức Giáo hoàng Sergius I (+ ngày 08 tháng 9 năm 701). Đây là lễ sinh nhật thứ ba trong lịch phụng vụ Rôma: Sinh nhật của Đức Giêsu, Con Thiên Chúa (Lễ Giáng sinh); Sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả (24 tháng 6); và Sinh nhật Đức Trinh Nữ Maria (08 tháng 9). Không có đoạn nào trong các sách Tin mừng xác nhận lễ này. Các Tin mừng thậm chí cũng không nhắc đến tên của song thân Đức Maria; các ngài chỉ được biết đến nhờ truyền thống bắt nguồn từ Tiền Tin mừng theo Thánh Giacôbê (một Tin mừng ngụy thư) vào thế kỷ II. Biến cố chính trong cuộc đời Đức Maria luôn là biến cố Truyền tin. Hội thánh nhìn nhận Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, nhưng còn hơn thế nữa, Mẹ là người môn đệ có thể nêu gương mẫu tuyệt hảo cho đời sống Kitô hữu. Trong đức tin, trong sự vâng phục Con của mình, trong cách Mẹ trở nên người thân cận với bà Êlisabét cũng như với đôi tân hôn tại tiệc cưới Cana, Đức Maria là người phụ nữ để chúng ta noi theo, đặc biệt trong sự tín thác mà Mẹ biểu lộ giữa những giây phút đen tối nhất trong cuộc đời Đức Giêsu, Con của Mẹ. Chính nơi đây, và trong nhiều khoảnh khắc khác, Mẹ cho thấy lý do vì sao Dân Thiên Chúa xác tín rằng họ có thể tìm thấy nơi Mẹ sự chở che, niềm an ủi, sự trợ giúp và bảo vệ.

Tại Milan, chứng tích về việc cử hành lễ này có từ thế kỷ X. Một ngôi thánh đường kính “Đức Maria Hài Đồng” được Thánh Carlo Borromeo cung hiến ngày 20 tháng 10 năm 1572. Tại đó, trên đường Santa Sofia, một đền thánh được xây dựng để tôn kính bức tượng Đức Maria Hài Đồng, được trao cho các nữ tu Bác ái Thánh Bartolomea và Thánh Vincenza. Với lòng sùng kính cá nhân, một nữ tu Dòng Phanxicô tại Todi, Sơ Chiara Isabella Fornari, đã làm nhiều tượng sáp Đức Maria Hài Đồng được quấn trong tã, từ năm 1720 đến 1730. Một trong những bức tượng này được tặng cho các nữ tu Dòng Phanxicô Capuchin Đức Maria các Thiên thần tại Milan vào năm 1739. Các nữ tu này đã phổ biến lòng sùng kính ấy, vốn tìm được mảnh đất màu mỡ đặc biệt trong truyền thống Ambrosian. Tu hội này, cùng với nhiều hội dòng nữ khác, bị giải thể từ năm 1782 đến 1842 theo sắc lệnh trước tiên của hoàng đế Joseph II và sau đó là của Napoléon. Bức tượng Đức Maria Hài Đồng đã được một số nữ tu Capuchin đem về tu viện Thánh Augustinô, rồi chuyển đến các nữ tu Kinh sĩ Lateran. Sau đó, bức tượng được trao cho Cha sở Luigi Bosisio để ngài trao lại cho một tu hội có thể gìn giữ và duy trì lòng sùng kính ấy. Cuối cùng, bức tượng đã được đặt tại Nhà Mẹ của các Nữ tu Bác ái Lovere, một hội dòng được Thánh Bartolomea Capitanio sáng lập năm 1832. Bức tượng Đức Maria Hài Đồng trở nên nổi tiếng đến nỗi cho đến ngày nay, các nữ tu của hội dòng này vẫn được biết đến rộng rãi với tên gọi là “các Nữ tu Đức Maria Hài Đồng”.

Một câu chuyện được ghi lại trong biên niên sử năm 1884 như sau: “Vào lúc 7 giờ sáng ngày 09 tháng 9 năm 1884… Mẹ bề trên đến thăm các bệnh nhân tại phòng y tế và mang bức tượng thánh đi đến từng giường để các nữ tu đau bệnh có thể hôn kính. Khi đến với tập sinh Giulia Macario, người đã lâm bệnh nặng vài ngày, chị cố gắng tiến lại gần Hài Nhi Thiên Quốc và với lời nguyện tha thiết, xin được chữa lành. Ngay lập tức, chị cảm thấy một cơn run lạ thường lan khắp thân thể. ‘Con đã được chữa lành!’ – chị kêu lên. Rồi chị đứng dậy và bắt đầu đi lại.” Kể từ đó, hằng năm vào ngày 09 tháng 9, lễ kính được gọi là “ngày phép lạ” được cử hành. Lòng sùng kính bình dân này tiếp tục lan rộng nhờ muôn vàn ơn lành mà các tín hữu nhận được.

Tâm Bùi chuyển ngữ
từ Vatican News